Wettelijke regelingen

Hoewel telewerk en thuiswerk wel eens als synoniemen gebruikt worden, is er een verschil tussen beide. 

Bij telewerk verricht je jouw eigen taken, die je binnen de organisatie/het bedrijf uitvoert, op een andere locatie. Jouw werkgever voorziet hiervoor alle nodige materialen (bijvoorbeeld PC, internetverbinding...) en kan de werknemer gecontroleerd worden. Zoals eerder aangehaald, wordt telewerk ofwel occasioneel ofwel structureel uitgevoerd.  

Bij thuiswerk werk je als arbeider of bediende op je eigen PC of met jouw eigen materialen, zonder toezicht of rechtstreekse controle van jouw werkgever. Thuiswerk vloeit voor vanuit een bijzondere arbeidsovereenkomst. 
In de praktijk wordt er vooral getelewerkt (vanuit thuis). Vandaar dat hier de focus wordt op gelegd. 

Wettelijk kader occasioneel en structureel telewerken 

Er zijn 2 vormen van telewerk: structureel en occasioneel telewerk. Het is belangrijk dat dit onderscheid wordt gemaakt want dit heeft gevolgen voor de manier waarop het telewerk is geregeld en hoe je hiervoor wordt vergoed.  

1. Structureel telewerken 

Is opgenomen in cao nr. 85 (9 november 2005), gewijzigd in cao nr. 85 bis (27 februari 2008);
Toestaan vanuit het huis van de telewerker of een andere door hem gekozen plaats (art 4);
Dient op regelmatige basis uitgevoerd te worden;
Een schriftelijke overeenkomst tussen werknemer en werkgever is noodzakelijk (art.6). In deze overeenkomst dienen volgende zaken beschreven te zijn: 
1. de regelmaat van het telewerken; 
2. de telewerkplek; 
3. overzicht van momenten waarop de telewerker bereikbaar moet zijn; 
4. afspraken rond de tegemoetkoming in de kosten door de werkgever.

2. Occasioneel telewerken 

Is opgenomen in de Wet Werkbaar en Wendbaar Werk van 5 maart 2017; 
Is van toepassing op werkgevers en werknemers die onderworpen zijn aan de wet van 5 december 1968 op collectieve arbeidsovereenkomsten en gemengde comités;
Dit soort telewerken is om eigen redenen op een bepaald moment en incidenteel vanwege overmacht of persoonlijke redenen waardoor de werknemer zijn/haar werkzaamheden niet op de bedrijfslocatie van de werkgever kan uitvoeren;
De voorwaarden:  
1. De aard van het werk of de activiteiten van de telewerker moeten verenigbaar zijn met afstandswerk;  
2. De werknemer moet zijn vraag tot occasioneel telewerk vooraf en binnen een redelijke termijn (niet gespecificeerd in de wet) aan de werkgever motiveren;  
3. Wordt uitgevoerd op vrijwillige basis, zowel voor jou als voor de werknemer. Je kunt het verzoek tot occasioneel telewerken weigeren maar dit moet zo snel mogelijk en mits motivatie; 
Er is geen schriftelijke overeenkomst vereist. Er is wel de mogelijkheid – maar geen verplichting – voor de werkgever om het kader voor het occasioneel telewerk vast te leggen in een collectieve arbeidsovereenkomst of het arbeidsreglement.

Wat is een thuiswerkalarm? Het is een initiatief van de FOD Werkgelegenheid en Sociaal Overleg  om werk van thuis uit te bevorderen bij slecht weer. 

Vergoedingen  

1. Structureel telewerken: 

De vergoeding mag voor de werknemer geen extra voordeel zijn, maar dient als steun voor de werknemer voor bijkomende kosten die verband houden met telewerk. De vergoeding is in principe vrij te bepalen, maar de fiscus en RSZ leggen maximumbedragen vast. De RSZ aanvaardt volgende bedragen: 

Een bureauvergoeding;

10 % van het brutoloon dat betrekking heeft op telewerk (Vanaf 1 juni 2022 dooft deze regeling uit en kan deze vergoeding enkel nog verder toegekend worden aan de werknemers aan wie ze reeds vóór deze datum werd toegekend, en voor zover het aandeel telewerk niet groter wordt);

Vrijgestelde vergoeding tot 145,81 euro per maand;

Een vergoeding van 20 euro per maand voor de internetverbinding; 
Een vergoeding van 20 euro per maand indien de telewerkers hun eigen apparatuur gebruiken, ofwel een vergoeding van 10 euro per maand voor het professioneel gebruik van een eigen tweede computerbeeldscherm en/of een printer/scanner zonder privécomputer (5 euro per maand per item gedurende maximaal 3 jaar).

Wilt de werkgever een hoger bedrag toekennen, dat moet de werkgever kunnen aantonen dat het nog steeds om een werkelijke onkostenvergoeding gaat. 

2. Occasioneel telewerken 

In geval van telewerk door overmacht of persoonlijke redenen is een werkgever niet verplicht om de telewerker een vergoeding te betalen. 

Andere vormen van telewerken 

Telewerken vanuit een satellietkantoor of een coworking center is niet specifiek geregeld. Ook niet in termen van kostenvergoedingen. In de cao nr. 19octies van 20 februari 2009 betreffende de financiële bijdrage van de werkgevers staat: de werkgever moet tussenkomen in de prijs van het vervoer van de werknemers om zich van hun huis naar hun werkplek te verplaatsen. 

Artikel 20, lid 1, van de wet op de arbeidsovereenkomsten van 3 juli 1978, bepaalt ook dat de werkgever, tenzij anders werd overeengekomen de werknemer, de hulp, instrumenten en materialen moet verschaffen die nodig zijn voor de uitvoering van het werk. Dit principe geldt uiteraard ook voor werknemers die telewerken. 

Goed om weten

Als bedrijf kun je de huur voor een coworking space of elke andere werkplek 100% inbrengen als kost in de boekhouding. 

Verzekeringen

Het is ten zeerste aangeraden om je verzekeraar te contacteren. Je werkgever is namelijk niet aansprakelijk voor schade veroorzaakt aan je woning tijdens het telewerken. Dergelijke schade dekt je brandverzekeringspolis. Samen met je verzekeraar kun je nagaan of je polis voldoende dekking biedt.

Bij beschadiging van het materiaal dat je ter beschikking hebt, zal je werkgever deze kosten ten laste moeten nemen. Behalve als je een zware fout begaat of als er kwaad opzet in het spel is. In geval van beschadiging door derden (bijvoorbeeld je kinderen) moet je alle informatie aan je werkgever doorgeven. Zo kan hij een schadevergoeding verkrijgen. Je kunt eventueel je familiale verzekering (burgerlijke aansprakelijkheid) aanspreken.

Wat doe je bij verlies of diefstal? Bij diefstal moet je altijd een proces-verbaal laten opstellen door de lokale politie. Je ben zelf verantwoordelijk als er sprake is van bedrog, een zware fout of een lichte fout uit gewenning (bijvoorbeeld continu je laptop in een niet-afgesloten wagen laten liggen).

Contacteer daarom je verzekeraar om hem op de hoogte te brengen van je gewijzigde arbeidssituatie. Zo voorkom je eventuele conflicten. De meeste polissen vermelden trouwens een informatieplicht in geval van gewijzigde omstandigheden. Het kan dus zijn dat bepaalde verzekeraars een aanpassing van de polis zullen eisen. De meeste verzekeringsmaatschappijen hebben wel ervaring met telewerken. Ze hebben hiervoor uitgewerkte oplossingen beschikbaar.